Gastlessen Stinzenplanten

Vrijdag 5 april 2024 organiseerde De Klyster i.s.m. stichting Dokkum Tulpenstad de start van Tulpenstad Dokkum.

Hieraan ging een stinzenplantenproject vooraf. Leerlingen van groep 7 van de Eben Haezer School uit Dokkum leerden van klysterprojectleider Hilda Buursma alles over stinzenplanten en het nut van deze vroegbloeiers voor de biodiversiteit.

Juf Hilda leerde de kinderen in haar gastles hoe het komt dat krokussen, sneeuwklokjes, bostulpen en andere stinzenplanten al zo vroeg kunnen bloeien: een bol/knol is een voedingsbom, dus bij de eerste zonnestralen kunnen deze stinzenplanten al groeien en bloeien. De kinderen deden zelf onderzoek naar bollen en knollen door een ui en een aardappel te ontleden.

Klysterjuf Hilda nam de school ook mee op excursie naar de Schierstins in Feanwâlden om daar de Stins te bekijken en de rijkdom aan stinzenplanten te ontdekken. FotoBart en FotoHans van KidzKlix gaven een fotocursus en gingen mee op excursie. De leerlingen kregen de opdracht om stinzenplanten op de foto te zetten. Het leverde prachtige foto’s op van stinzenplanten en insecten.

Stinzenplanten hebben cultuurhistorische waarde en zijn vroegbloeiers. Als de eerste hommels en wilde bijen wakker worden uit hun winterslaap, bloeien de stinzenplanten en kunnen ze hier hun voedsel opscharrelen. Stinzenplanten zijn dus heel belangrijk voor de biodiversiteit.

De opening van het tulpenstad Dokkum werd ook door de leerlingen verzorgd door het planten van cultivars. Weliswaar geen echte stinzenplanten, maar wel bloemen die Dokkum opfleuren. Voorzitter Ger Heeringa van Dokkum Tulpenstad hield een bevlogen toespraak. Wethouder Rebecca Slijver was ook van de partij en onthulde de winnende foto.

Stichting Dokkum Tulpenstad plantte eerder stinzenplanten op de bolwerken van Dokkum.

 

Foto: Sape Bote Schoorstra

Kerstborrel Klysters

Woensdag 20 december 2023 heeft het klysterteam van natuurgidsen, vrijwilligers en bestuurders het jaar afgesloten met een kerstborrel bij restaurantboerderij De Omleiding in Feanwâlden.

In haar toespraak blikte Marjolein Staal terug op een succesvol klysterjaar. Maar liefst 15.565 keer deden basisschoolleerlingen mee aan een natuuractiviteit. Daarnaast werd ook nog eens 117 keer een leskist geleend. Een team van 22 natuurgidsen en vrijwilligers hebben dit met elkaar mogelijk gemaakt. Iets om heel trots op te zijn. Natuurlijk werden ook de op handen zijnde activiteiten in 2024 genoemd en werd het hele team opgeroepen om weer vol enthousiasme de schouders er onder te zetten. Geen woorden maar daden en kinderen daadwerkelijk meenemen naar buiten de natuur in, dat maakt het verschil!

Tijdens de avond maakte het klysterteam ook kennis met Harrie Siegersma. Harrie is binnen de gemeente de nieuwe eenheidscoördinator Ruimtelijk Beleid en Plannen, waaronder ook het NME-beleid valt.

Eline van den Nieuwenhof presenteerde daarna een leuke Pubkwis, waarin 6 teams streden om de eerste prijs. De kwis bestond uit verschillende rondes en het was erg leuk om te zien dat het beste gescoord werd op de natuurvragenronde. Uiteindelijk won het team van Jan Tiede Bouma, Arie Hagedoorn en Olga Baggelaar de 1e prijs.

Tussen de rondes door kon iedereen weer eens gezellig bijpraten, elkaar inspireren en genieten van een heerlijk buffet.

 

Op de foto: natuurgids Olga met de gewonnen klystermok

 

De Klyster luncht mei Kolleezje fan Deputearre Steaten Fryslân

Tiisdei 12 desimber 2023 is it Kolleezje fan Deputearre Steaten Fryslân “op paad” west troch de regio Noardoost-Fryslân, om harren te ferdjipjen yn projekten en netwurken yn dizze regio. Gebietsdeputearre Sybe Knol fan de regio Noordeast Fryslân hie it Kolleezje hjirfoar útnûge. 

De dei sette útein mei in gearkomste fan DS yn it Streekhûs Burgum.

Op it programma stie ein fan de moarn in lunch mei in ôffurdiging fan ferskate maatskiplike organisaasjes út ‘e regio.

Foar dizze ‘walking lunch’ wie ek Marjolein Staal frege om mei Deputearren en Kommissaris fan de Kening Arno Brok yn petear te gean oer NME De Klyster en de ûntjouwingen op it gebiet fan natoer en duorsummens edukaasje. De leden toande har hiel belutsen en fansels kaam ek de wearde fan de provinsjale stipe foar De Klyster troch it Iepen Mienskips Fûns oan’e oarder.

Oare organisaasjes wiene: ANNO,  Theater Stichting het Achterland, ’t Stationnetje, Ruurd Wiersma Museum, Stichting Pompster Vervoer, Botkepark, Streekwurk Noordoost Fryslân, Mearkas, QOP.

De haute cuisine lunch waard fersoarge troch Mearkas út Eastermar https://mearkas.nl

Nei de lunch gong it Kolleezje û.o. op projektbesite bij iepenloftmuseum De Spitkeet yn De Harkema, projektbesite Gastvrijheid aan de Lauwers, en fûn in parsepetear DS plak by Theetuin aan de Lauwers yn Gerkeskleaster-Strobos.

Op de foto: de hearen yn it wyt fan Mearkas iepenje de lunch. Tahearders f.l.n.r. Femke Wiersma,  Marjolein Staal, Friso Douwstra, Ronald Zoodsma, Arno Brok.

 

Foto: Julia Dongstra

In de pers: 1.850 bloembollen

Vrijdag 17 november 2023 heeft groep 7-8 van cbs Op de Hoogte in Burum 1.850 bollen geplant! En wel op een hele bijzondere plek: de gemeentelijke begraafplaats in Burum.

Projectcoördinator Jan Tiede Bouma van De Klyster begeleidde de plantactie samen met Theo van der Horn van de gemeente Noardeast Fryslân. In het voorjaar zullen de bollen al vroeg bloeien en voedsel geven voor de eerste insecten, zoals bijvoorbeeld hommels. Op dat moment start ook het project Biodiversiteit op Begraafplaatsen.

Noardeast-Fryslân werkt aan meer biodiversiteit, ook op haar 9 gemeentelijke begraafplaatsen. Samen met De Klyster wordt in het voorjaar van 2024 door leerlingen van cbs Op de Hoogte Burum en CBS De Rank in Mitselwier biodiversiteit in kaart gebracht en gaan de kinderen in actie. Zo helpen ze mee om de begraafplaatsen een mooiere plek te maken voor dieren, insecten en mensen.

Het basisschool project heet Biodiversiteit op Begraafplaatsen. Gastlessen, zelf bouwen aan biodiversiteit (bijenhotels, egelverblijven, vogelhokjes, vleermuiskasten) en filosoferen over het leven en de dood (de levenscyclus), zijn onderdelen van dit bijzondere educatieproject van De Klyster. Het project start voorjaar 2024.

Lees hieronder meer in het persbericht.

 

Boomfeestdag Noardeast-Fryslân

15 november 2023 – Op de feestelijke Nationale Boomfeestdag, een dag waarop kinderen ontdekken waarom bomen zo belangrijk zijn voor de wereld, mochten leerlingen van groep 5 van de Jenaplan St. Bonifatiusschool bomen planten. Daarnaast kregen de leerlingen les over de natuur van de gemeente Noardeast-Fryslân. 

Tijdens de Nationale Boomfeestdag organiseren veel organisaties een speciale dag voor kinderen, waarop het startsein wordt gegeven voor het plantseizoen. Zo organiseerde De Klyster ook dit jaar weer de Boomfeestdag voor de gemeente Noardeast-Fryslân. “We leerden hoe oud bomen zijn, hoe je bomen kunt meten, en nog veel meer,” vertelt Aron Hamstra van groep 5. In de vroege ochtend kregen de kinderen les van onder andere Yvonne de Beer en enkele mannen van de gemeente Noardeast-Fryslân.

“It earste wat wy berikke wolle is dat bern begripe dat beammen nuttich binne, foar harsels en foar de natuer, foar de omjouwing,” vertelt Yvonne de Beer, projectcoördinator Klyster. Ze willen ook dat de kinderen een keer ervaren hoe het is om met de natuur bezig te zijn en te zien hoe het werkt als je bomen plant.

Tijdens de les kregen de kinderen de opdracht om zoveel mogelijk redenen op te schrijven waarom bomen belangrijk zijn. Wethouder Hanneke Jouta mocht de beste uitkiezen. De winnaar mocht samen met Jouta de eerste boom in het park planten. “Der kamen aardige antwurden nei foaren, lykas dat fûgels nestjes meitsje moatte en dat beammen skaad jouwe,” vertelt Jouta.

“It feit dat de bern bûten yn de natuer binne, is goed. Se fine it foaral ek hiel leuk.”

Boomfeestdag Dantumadiel

De gemeente Dantumadiel deed ook dit jaar weer mee aan de nationale Boomfeestdag. Wethouder Kees Wielstra kwam woensdag 15 november 2023 langs bij de kinderen van groep 6 van IBS ’t Pompebled in De Westereen. 

Samen hebben ze aan de Oasterwei bomen geplant. De kinderen kregen daarvoor les over het belang van de bomen.

Yvonne de Beer van De Klyster organiseerde de boomfeestdag. 

Op de foto zijn kinderen en wethouder bezig met het planten van bomen.

Zie ook: https://www.waldnet.nl/wn/nieuws/76375/Boomfeestdag_2023_.html

 

Actie Steenbreek

Tegels er uit, groen er in. Dat is actie Steenbreek.

De gemeente Noardeast-Fryslân heeft de handen ineengeslagen met de landelijke Stichting Steenbreek om de straten groener te maken. Met de actie ‘Steenbreek’ wordt er gestreefd naar een leefomgeving met meer natuurlijk groen, zowel in de openbare ruimte als in particuliere tuinen.

De Stichting Steenbreek heeft als doel om tegels en stenen te vervangen door groen, en zo de natuurlijke balans te herstellen in onze leefomgeving.

De Klyster draait in 2024 een groot educatieproject met de naam Stien wurdt Grien over biodiversiteit – waterberging – hittestress – inrichting leefomgeving.

Foto: wethouder Hanneke Jouta zet een belangrijke stap in Dokkum door bloemrijk graszaad te zaaien op een plek waar voorheen bestrating lag. Deze symbolische handeling markeert het begin van een grootschalig initiatief om meer groen te integreren in de gemeente.

Lees hieronder meer.

In de pers: Betty Kooistra

Op zondag 5 november 2023 was klystergids Betty Kooistra bij Omrop Fryslân te horen in het programma Buro De Vries. Betty vertelde over het coulisselandschap in Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden en het educatieproject Takomst foar in Unyk Lânskip. Dit project werd 15 jaar geleden door Kees Terwisscha van Scheltinga van Landschapsbeheer Friesland en Marjolein Staal van NME De Klyster geïnitieerd. Betty stond aan de wieg van dit project. Jaarlijks doen 1.000 kinderen mee aan dit project waarin ze leren over het onderhoud en de bijzondere natuurwaarden van de singels. Leerlingen gaan o.a. boeren helpen met snoeien van de singels.

In het programma is Betty op bezoek bij boer Jan Brandsma. Hij is al 15 jaar betrokken bij het project en heeft 10 kilometer elzensingels rond zijn bedrijf.

Jan en Betty zijn beiden heel enthousiast over het project en Betty vertelt, enthousiast als altijd, over de bijzondere natuurwaarden in de singels.

Klik op onderstaande link om de uitzending te beluisteren.

Buro de Vries https://eur04.safelinks.protection.outlook.com/?url=https%3A%2F%2Fwww.omropfryslan.nl%2Ffy%2Fradio%2Foflevering%2Fburo-de-vries%2F1227826&data=05%7C01%7Cm.staal%40klyster.nl%7C3dacc0ebf3344cb182c408dbde310d21%7C938c17e33cd94fe690d0a1053a1228b5%7C0%7C0%7C638348074476629731%7CUnknown%7CTWFpbGZsb3d8eyJWIjoiMC4wLjAwMDAiLCJQIjoiV2luMzIiLCJBTiI6Ik1haWwiLCJXVCI6Mn0%3D%7C3000%7C%7C%7C&sdata=R%2BOjiuyZunSh6uN1liQNltKgTlVTQBLEv6fC2Dy5%2Bmw%3D&reserved=0 #omropfryslan

 

Afscheid Fernanda de Zwart

Op 1 november 2023 heeft De Klyster officieel afscheid genomen van Fernanda de Zwart. Vanaf 2009 werkte Fernanda vol enthousiasme bij het NME-centrum. Zij was het eerste aanspreekpunt voor de scholen. Onder het genot van koffie met oranjekoek hield Marjolein Staal een toespraak en met behulp van een fotopresentatie werden samen met de klystervrijwilligers herinneringen opgehaald.

We hebben prachtige projecten met elkaar gedaan en met veel plezier altijd heel hard gewerkt en bergen verzet. Mede door Fernanda is De Klyster uitgegroeid tot een bloeiend NME-Centrum in Friesland.

Fernanda is nu alweer 2 jaar in dienst van de gemeente als energiecoach. Een mooie stap in haar carrière. Mensen helpen om duurzaamheid in de praktijk te brengen i.k.v. de energietransitie. Het vaste contract bij de gemeente Dantumadiel is onlangs door Fernanda getekend.

We bedanken Fernanda vanaf deze plaats hartelijk voor de fijne samenwerking en wensen haar heel veel succes toe met haar nieuwe baan als energiecoach.

 

Duorsume Foarlêsdei mei boargemaster Agricola en wethâlder Wiersma

Op moandei 9 oktober 2023 hat in slagge Foarlêsdei plakfûn op twa basisskoallen yn Dantumadiel. Boargemaster Klaas Agricola en wethâlder Gerben Wiersma hawwe it ferhaal foar “Stien wurdt grien, mar de beamkes binne fuort” foarlêzen op KBS de Wel yn Broeksterwâld en KBS de Wynroas yn Wâlterswâld. Hjirbij waarden wichtige saken besprutsen as klimaat, bioferskaat en wetteropfang.

Om “stien wurdt grien” ek praktysk te meitsjen krigen de skoallen in plantenbak foar op it skoalplein. Op de foto: bestjoerders en bern plantsje tegearre de strûken.

De Duorsume Foarlêsdei wurdt alle jierren organisearre troch De Klyster. Yvonne de Beer fan De Klyster regele dizze dei. Lês mear yn it parseberjocht.